[گشت و گذار توی فروشگاهها و سوپرمارکتهای بزرگ از سرگرمیهای من محسوب میشه. هر چند اهل خرید زیاد نیستم اما از اینکه برای خرید اقلام لیست نیازمندیهام، انتخابهای زیادی داشته باشم و با محصولات جدید هم آشنا بشم،به شدت لدت میبرم.
البته بخشی از این لذت هم مربوط میشه به سرک کشیدن در سبد خرید دیگران. خصوصاً وقتی پای صندوق میرسم یه جور بازی ذهنی، توجهم رو به سبد خرید نفر جلویی جلب میکنه و سعی میکنم از روی اقلام خریداریشده سبک زندگی صاحب سبد رو حدس بزنم. از یک طرف بخشی از خوراکیهای ناسالم سبدهای خرید امروزی، به سرعت امجتنابناپذیر زندگی شهری و آشنا نبودن با اصول تغذیه و خوراکیهای سالم مربوط میشه. از طرف دیگه تغییر عادات غذائی مثل تغییر هر عادت دیگه، کار سادهای نیست.
در این پست اصول کلی تغذیه صحیح معرفی خواهد شد. شاید این پست بتونه چند ماده خوراکی سالم و مغذی رو به سبد خرید شما اضافه کنه.]
حدود ۱۰۰۰ سال پیش حکیم بوعلی سینا همه خوراکیها را به سه گروه غذا، دوا و سم طبقهبندی کردهاست. این دستهبندی که در ادامه به آن اشاره میشود، بعدها به طب سنتی آیورودای هند نیز به ارث رسید. بنابر این تقسیمبندی، گروه اول باید غذای اصلی انسان باشد، گروه دوم در زمان بیماری و گوه سوم فقط با اجازه طبیب استفاده شود.
غذاهای ساتویک (غذای سرشار از سرور):
غذاهایی که داراری انرژی حیاتی فراوان بوده و در هنگام جذب کمترین انرژی را از بدن درخواست میکنند و منتقلکننده صفات خوب، آرامش، شادی و انعطاف هستند. شامل: سبزیجات و سیفیجات به صورت خام و پخته، میوههای رسیده و شیرین، میوههای خشک مانند برگهها، توت، کشمش، خرما، شیرهها و عسل، مغزهای چرب مانند گردو، بادام و کنجد، غلات و حبوبات، لبنیات غیرپاستوریزه خصوصاً شیر گرم، گی، پنیر تازه، کشک و روغنهای تصفیه نشده
غذاهای راجاسیک (دوا):
غذاهایی که در هنگام بیماری و ضعف بدنی باید مصرف شوند و بهتر است غذای اصلی نباشند. در غیر اینصورت موجب سرعت، هیجان و بههم خوردن تعادل میشوند. شامل:ادویهها، خوراکیهای شور، تند، خیلی شیرین و ترشیجات، قهوه، نسکافه، چای سیاه و سبز به مقدار زیاد،سیر و پیاز خام، انواع ترب خام، غذاهای زیاد سرخشده، انواع گوشت، تخم مرغ، غذاها و نوشیدنی خیلی سرد یا داغ، قند و شکر سفید
غذاهای تاماسیک (سم):
این مواد در بافتها و نسوج بدن تبدیل به عایقی میشوند که از عبور انرژی حیاتی جلوگیری میکنند و رسوبات سمی به جای میگذارند که موجب خشونتهای عمیق و سایر بیماریهای بنیادی در لایههای درونی وجود انسان میشوند. شامل:الکل،دخانیات، موارد محرک و مخدر، غذاهای مانده و بیش از دوبار گرمشده، کنسروها، سوسیس و کالباس، گوشتهای قرمز، انواع سس و کچاپ، مواد ترکیبی کارخانهای
همچنین استفاده از مواد خوراکی جایگزین و رعایت موارد کلی زیر نیز برای داشتن یک رژیم غذایی سالم توصیه شدهاست:
۱٫ استفاده از سس ارده شامل ارده، آب لیموترش، نعنا، نمک و فلفل بجای سس مایونز
۲٫ جایگزین کردن روغنهای کارخانهای با روغن زیتون و کنجد
۳٫ استفاده از گوجهفرنگی پختهشده به جای رب
۴٫ جایگزین کردن نان و برنج سفید با نان و برن قهوهای که حاوی الیاف فیبر فشرده و انواع ویتامین B هستند و به عملکرد بهتر سیستم گوارش کمک میکنند.
۵٫ مصرف گردو، بادام، فندوق پسته خام و خشکبار مانند انواع برگه میوهها، توت، انجیر و کشمش به جای تنقلات ناسالم
۶٫ استفاده از انواع شیره مانند شیره انگور، خرما و توت بجای مواد قندی مصنوعی
۷٫ استفاده از پنیر تازه یا لور یا cottage cheese. این پنیر منبع کلسیم و پروتئین گیاهی است و میتوان مکعبهای کوچکی از این پنیر را با کره یا روغن کنجد سرخ و به جای گوشت در خورشتها استفاده کرد.
۸٫ استفاده از ریشههای ذخیرهدار مانند چغندر، لبو، هویج، سیبزمینی و همچنین سیر، پیاز، زنجبیل، شلغم و انواع ترب که منبع ویتامین، املاح معدنی و آنتیبیوتیک طبیعی هستند. گروه تند مزه ریشهها مانند زنجبیل، سیر، پیاز و تربها، قندها و چربیهای شناور در خون و سلولها را به مصرف میرسانند که به همین خاطر میبایست با حفط جانب اعتدال از آنها استفاده شود.
۹٫ حذف انواع نوشابهجات از رژیم غذایی و جایگزین کردن آن با آب خصوصاً آب چشمه
۱۰٫ مصرف میوهها بعنوان میانوعدههای زندگیبخش با فاصله مناسب از وعده غذای اصلی (حداقل یکساعت)
به یاد داشته باشیم که ذهن سالم در بدن سالم است. بدنی که در هر وعده غذایی ورودیهای سالم و حیاتبخش دریافت میکند میتواند جایگاه ذهنی سبک و خلاق باشد. بدن سنگین، ذهن را نیز سنگین میکند. این بار که برای خرید به فروشگاه میرویم، یک بار دیگر با این نگاه سبد خریدمان را مرور کنیم ….
منابع کمکی:
کتاب «علم زندگی» به قلم ماهاریشی